*** English translation will follow ***

 

De sector kent een lange historie in collectieve energiebesparing. We zitten momenteel in het laatste deel van de energietransitie papierketen. Het speelveld verandert echter in hoog tempo en de meest recente ontwikkelingen zijn de sterke vermindering van de gaswinning in Groningen, de bijbehorende boodschap van de overheid aan de bedrijven dat in 4 jaar tijd de inzet van Gronings gas beëindigd moet worden en het Energieakkoord 2.0. Het doel in het nieuwe energieakkoord is dat er in 2030 een CO2-emissiereductie van 49% is gerealiseerd t.o.v. 1990 en daarmee moeten op relatief korte termijn vergaande maatregelen genomen gaan worden.

Voor de sector-overstijgende ontwikkelingen en doelstellingen op het gebied “koolstofarm” in 2050 wordt aansluiting gezocht bij initiatieven buiten de sector. De voor de papier- en kartonsector specifieke R&D op de middellange termijn (<2030) wordt door KCPK zelf geïnitieerd. Om de concurrentiepositie te behouden, is het noodzakelijk om continu te blijven ontwikkelen en te verbeteren, hetgeen steeds in samenwerking wordt gedaan met de leden. Er is ook samenwerking met de toeleveranciers van bewezen technologieën (zoals voor meet- en regelsystemen) voor innovatieve toepassingen binnen de industrie.
Het werkgebied Technologie en Procesvoering richt zich volledig op de invloedsfeer van de papier- en kartonindustrie: de productieprocessen en de eigen energievoorziening.

Analoog aan de trias-energetica kunnen we voor CO2 ook een driehoek opstellen: de trias-CO2, met hierin dezelfde drie onderwerpen:

• Vermijden; enerzijds door energie-efficiënter te produceren of anderzijds door inzet van CO2-neutrale energiebronnen en elektrificatie middels inzet van duurzame elektriciteit.
• Hergebruiken; door CO2 in te zetten in het proces om bijvoorbeeld waterstromen te neutraliseren of geconcentreerd te gebruiken in alternatieve processen zoals superkritische CO2-droging.
• Verduurzamen; het vastleggen van CO2 kan in onze grondstoffen, zowel in het vezelmateriaal alsook bijvoorbeeld in onze vulstoffen. Hiermee kan de sector zich profileren als een carbon-sink en additionele toegevoegde waarde creëren op de producten.

Tot nu toe is er vooral vanuit gegaan dat reductie van CO2-emissie gelijktijdig op zou lopen met de verbetering van de energie-efficiëntie. In toenemende mate komen er echter ook opties voor CO2-specifieke maatregelen die niet direct invloed hebben op de energie-efficiëntie.

 

De verschillende ontwikkelingen vragen om een versnelling van de activiteiten op het gebied van energie-efficiëntie en aanvullende acties die zich specifiek richten op reductie van de CO2-emissies. Binnen de industrie is een aantal ontwikkelingen gaande die ingrijpende veranderingen vragen in de huidige productiewijze. Een belangrijke trend is mass customization. Dit vraagt van de productie dat het geproduceerde product in een keer goed moet zijn (first time right) en op afroep (just in time) geproduceerd moet kunnen worden in steeds kleinere productie hoeveelheden. Dit wordt ondersteund door een andere trend, die van de Internet of Things (IoT). De toepassing van breed beschikbare en betaalbare meet- en regeltechniek heeft een belangrijke rol in het online inzichtelijk maken van proces- en productparameters en biedt mogelijkheden voor nieuwe processturingsconcepten.